Virtueel langs de Duitse grens: grenspalen 139-151t2
Deze pagina is overgenomen van de website www.grenspalen.nl
van Eef Berns.
Er gaat niets boven de wandelwerkelijkheid van grenspalen
bewandelen. Virtueel wandelen is surrogaat. Deze pagina is een appetizer voor
het echte werk. Elke maand laat ik een reeks grenspaalfoto's zien. Zo kun je in
de loop van de tijd meelopen langs de bijna 900 grenspalen van Vaals tot aan de
Dollard. Ik fotografeer meestal alleen de 'hele' nummers, daar tussenin staan
nog vele tussenpalen die ik 'meepak' als het zo uitkomt of om andere redenen. De
eerdere virtuele tochten langs de Duitse grens staan in "Het Archief", evenals
alle tochten langs de Belgische grens.
We gaan verder met met de grenspalen 139-151t2 langs de grens tussen Nederland
en het voormalige koninkrijk Hannover.
Deze grenspalenreeks is voor een groot deel ook te vinden op
de sites van Dick Waanders:
http://www.opdegrens.eu/ en mogelijk Eberhard Gutberlett:
http://www.eberhard-gutberlett.de/
Een kaart van de hele omgeving. In dit gebied - en dan bedoel ik tussen gp139 en
gp146 - is de laatste jaren veel veranderd. Een grensoverschrijdend
industrieterrein wordt hier aangelegd en daardoor zijn de laatste jaren
grenspalen weggehaald en deels teruggeplaatst op een andere plek om ze niet
verloren te laten gaan.
In dit gebied heb ik drie tochten gemaakt: november 2005, september 2006 en
februari 2008.
Op deze topografische kaart (klik HIER voor een uitvergroting) hebben we de route van het zgn.
Grensstenenpad ingetekend. Het Grensstenenpad is een route langs de grens bij
Coevorden die in 2007 is uitgezet. Het bijbehorende boekje met achtergronden en
routebeschrijving is bij de VVV in Coevorden verkrijgbaar. Het routekaartje en
de routebeschrijving vond ik zelf nogal onduidelijk, vandaar mijn eigen
plattegrond. Tussen gp139 en gp146 is het landschap overhoop gegooid voor de
aanleg van het industrieterrein Europark. Deze kaart geeft nog de oude situatie
weer en daardoor lijkt het wandelpad soms dwars door weilanden en over akkers te
lopen.
Op 22 februari 2008 bleken nog niet alle weggehaalde grenspalen herplaatst te
zijn. We kunnen het volgende schema opstellen:
Grenspaal |
Staat nog op
oorspr. plaats
|
Is
herplaatst
|
Verdwenen of nog
niet herplaatst
|
139 |
. |
x |
. |
139t1 |
. |
. |
x |
139t2 |
. |
. |
x |
139t3 |
. |
. |
x |
140 |
. |
x |
. |
141 |
. |
. |
x |
142 |
. |
. |
x |
143 |
. |
x |
. |
144-oud |
. |
. |
x |
144-nieuw |
. |
x |
. |
145-nl-oever |
. |
. |
x |
145-de-oever |
x |
. |
. |
145t1 |
. |
x |
. |
145t2 |
. |
x |
. |
145t3 |
. |
x |
. |
We hebben nog een kadasterkaart van dit gebied (vF3F3r het
industriegebied). Klik HIER voor een uitvergroting
Voor ons is vooral belangrijk de aanleg van een dubbele ontsluitingsweg die de
grens doorkruist. Deze weg staat dus nog niet op de topografische kaart hierboven. Hij loopt
globaal van gp146 tot gp140 met de rotonde pakweg bij gp141.
En dit is kaartmateriaal van de site van Europark zelf (http://www.eu-park.com/) met de grenslijn ingetekend door mij
Een beter beeld geeft dit plaatje: op een Google Earth luchtfoto heb ik de
grenslijn ingetekend en de contouren van de noordelijke ontsluitingsweg en de
vaart. De grenspalen 141-142-143-144 staan niet meer op hun oude plek. De lus van gp142 via gp143 naar gp144 is op deze luchtfoto nog herkenbaar in het
landschap maar inmiddels (maart 2008) is dit terrein geëgaliseerd en doorsneden
met wegen en vaart. Maar Gerard Beukeveld meent dat op deze lusvormige grenslijn van gp142 tot gp143 een grensstrook van 6 x 485 meter niemandsland is
en zijn eigendom is. Hij heeft hier 'n eigen staat uitgeroepen: Eurostaete.
Over alles is nagedacht: volkslied, grondwet, defensie en een ministerie
Binnen- en Buitenlandse Zaken. Eurostaete heeft geen inwoners, maar 6 miljard
"uitwoners". Zie: http://www.eurostaete.eu .
Hier een foto (22 februari 2008) van de ontsluitingsweg vanaf het oosten. De weg
bestaat uit 2 parallelle wegen gescheiden door een vaart. We zien hier de
rechterweg (noordelijk) met links de vaart, de linkerweg is net te zien. De 2
wegen en vaart komen in de verte uit bij een rotonde met een vijver in het
midden. Rechts van de vaart (noordelijk) staan de herplaatste gp143, gp144 (het 2e
granieten exemplaar), gp145t2 en 145t3
Links van de vaart (zuidelijk) staat de herplaatste gp145t1
Bij de rotonde staan de herplaatste gp139 en gp140
gp139 zoals aangetroffen op 11 november 2005
Op 22 februari 2008 was hier weinig meer te herkennen van de oorspronkelijke
situatie. Gp139 heeft gestaan ongeveer bij de UBC-container.
Gp139 herplaatst (22 februari 2008) bij de rotonde op de ontsluitingsweg.
gp139t1 op 11 november 2005, stond aan de andere kant van de spoorlijn, naar
verluid ook weggehaald.
gp139t2, foto van Herman Posthumus uit 2002, deze paal is verdwenen
gp139t3, foto van Herman Posthumus uit 2002, deze paal is verdwenen.
gp140 zoals in 1987 door Co Bieze gefotografeerd.
Op 11 november 2005 konden we gp140 niet vinden. Op grond van het kaartbeeld
meenden we dat hij ter hoogte van de struik heeft gestaan. De grens knikt hier
naar links richting gp139.
Later kregen we deze foto van Herman Posthumus (de foto zelf is
mogelijk van Broer de Vries): gp140 bleek opgeslagen bij de gemeente. Vraag is:
die kleinere steen, is dat ook een grenspaal?
Op 22 februari 2008 gingen we met de gps op zoek naar de oorspronkelijke plaats
van gp140: en dat zou op de plaats van de rugzak zijn.
gp140 (22 februari 2008), in 2007 herplaatst bij de rotonde met vijver midden in
de ontsluitingsweg
gp141, zoals in 1987 gefotografeerd door Co Bieze.
De oorspronkelijke plaats van gp141 (22 februari 2008), volgens de gps op de
plaats van de rugzak
Van gp142 hebben we drie verschillende foto's, deze is van 11 november 2005. Nog
niks aan de hand.
Maar op 18 september 2006 zien we hem al bedreigd: men is druk bezig met de
aanleg van de vaart en de noordelijke toegangsweg.
Op 22 februari 2008 is hij weg: de paraplu toont de oorspronkelijke plaats
van gp142 volgens de GPS
Gp143, op 11 november 2005 staat ie nog op de oorspronkelijke plaats en dat is
aan de rand van een greppel/sloot die de grenslijn vormt tussen gp142 en gp144
En hier ziet u op 18 september 2006 uw webredacteur met de GPS in de hand op de
plaats van gp143. Van een greppel of sloot is niets meer te zien.
En op 22 februari 2008 is het terrein vlak en leeg: de oorspronkelijke plaats
van gp143 ter hoogte van mijn paraplu + GPS
gp143 (22 februari 2008), herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg
Op 11 november 2005 fotografeerden we gp144, een granieten grenssteen.
Maar we kregen bericht dat er vlakbij nog een andere gp144 net boven de grond
uitstak. Op onze tweede tocht in dit gebied (18 september 2006) vonden we hem,
een 5-tal meters achter de granieten steen. Een vreemde situatie: er stond een
grenspaal en later is er eentje bijgezet op enkele meters afstand met hetzelfde
nummer. Reden onbekend.
En hier (18 september 2006) een close-up van de oude paal. De top lijkt er
gewoon afgefreesd te zijn. En dat is erg jammer want dit is een oude grenssteen.
Wat zegt grenspalen-nestor Co Bieze hierover:
"Regelmatig lees ik in jullie berichten over verdwenen grensstenen in de
omgeving van Coevorden. Dat is jammer, want er stonden sinds 1802 16 stenen, met
aan de Nederlandse zijde het opschrift B. R. (Bataafse Republiek) en aan de
Bentheimse zijde het opschrift G. B. (Grafschaft Bentheim). Deze
grensafscheiding kwam tot stand naar aanleiding van een verdrag van 16 augustus
en 9 september 1801. De stad Coevorden was altijd al erg opdringerig, en het
naburige Graafschap Bentheim wenste de grens vast te leggen.
De 16 grensstenen werden geplaatst tussen het Schoonebeeker Diep, en het punt,
waar Drenthe, Overijssel en het Graafschap Bentheim aan elkaar grensden. (Een
Drielandenpunt). Op dit stuk rijksgrens liep tevens de grens van de gemeente
Coevorden. Op het laatste punt stond grenssteen No. 16 (huidige nr. 133,
eb); aan de andere zijde No.1 (huidige nr. 151, eb).
Van deze serie trof ik er in 1987 nog 4 aan, t.w. de nummers 134, 135, 137 en
144 (oude nummers resp. 15, 14, 12 en 8). De anderen waren verdwenen en
vervangen door nieuwe stenen. Opgemerkt wordt, dat er sinds de plaatsing in 1802
verplaatsingen hebben plaats gehad, zodat alle stenen niet meer op hun
oorspronkelijke plaats staan. In het jaar 1824, waarin het Verdrag tussen
Nederland en Hannover werd gesloten, wordt melding gemaakt, dat toen alle 16
stenen nog aanwezig waren."
En hier kunnen we zien hoe de oude gp144 er eerst uitzag (foto van Herman
Posthumus uit 2002).
Maar gp144, althans de nieuwere granieten gp144, vinden we op op 22 februari
2008 terug op een andere plek, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg.
De oude zandstenen en gehavende gp144 is nog niet herplaatst.
Met de GPS zijn we op 22 februari 2008 nog op zoek gegaan naar de
oorspronkelijke plaats van gp144 in het nieuwe landschap. En dat bleek op deze
plek, langs de zuidelijke ontsluitingsweg. Maar hier hebben ze gp145t1
herplaatst! Waarom dan niet gp144 op deze plaats herplaatst, zou je zeggen.
De beide grenspalen 145 op 11 november 2005.
Situatie op 22 februari 2008: nu staat alleen gp145 op de Duitse oever er nog,
op de Nl-oever is die vervangen door een houten paal
Een close-up van gp145 op de Duitse oever (22 februari 2008).
Dit houten paaltje staat waarschijnlijk op de oude plaats van gp145t1 (22
februari 2008).
Gp145t1 is herplaatst langs de zuidelijke ontsluitingsweg (22 februari 2008).
Een houten paaltje op de grenslijn tussen gp144 en gp146 (22 februari 2008).
Vergelijking met de kadasterkaart leert later dat dit waarschijnlijk de
oorspronkelijke plaats van 145t2 of 145t3 is.
gp145t2, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg maar hij ligt er plat
bij (22 februari 2008).
maar werd eigenhandig weer rechtop gezet (22 februari 2008).
gp145t3, herplaatst langs de noordelijke ontsluitingsweg (22 februari 2008).
gp146 (22 februari 2008), we zijn aan de rand van het industrieterrein
aangekomen
gp146 (22 februari 2008) met op de achtergrond de grensmarkering gp147 (cirkel
midden in de weg) en gp147t1.
We zien een midden in de weg een cirkel met een ijzeren punt (22 februari 2008).
Dit is de oude plaats van nr.147, zo zien we op de kadasterkaart.
gp147t1 (ingebeiteld 147) aan de grensovergang (22 februari 2008).
gp147t2, beide palen aan weerszijden van de sloot (22 februari 2008).
gp147t2 (22 februari 2008), beide palen maar nu vanaf de Nederlandse oever (die
aan de NL-zijde heeft 151t5 ingebeiteld)
gp148 (22 februari 2008), beide palen aan weerszijden van de sloot
gp148 - Duitse oever (22 februari 2008).
gp148 - Nederlandse oever (22 februari 2008).
gp148t1 (ingebeiteld 151t2) (22 februari 2008).
gp149, beide palen aan weerszijden van de sloot (22 februari 2008).
gp149 op de Nederlandse oever (22 februari 2008).
Hier zien we als markering van gp150 een ijzeren paaltje met een bordje (22
februari 2008). Rechts daarvan staat gp150t1. De grens maakt hier een
zigzagbeweging. Hij loopt zo'n beetje door het midden van de sloot tot aan het
gp150, gaat dan naar gp150t1 en gaat vervolgens weer rechtdoor
Op deze oude foto van Co Bieze is het nummer 150 nog goed te lezen.
En hier de situatie vanaf de andere kant (22 februari 2008). Links staat gp150t1
(ingebeiteld gp150) met rechts het ijzeren paaltje met plaatje.
gp151 (ingebeiteld 151t4) (22 februari 2008).
gp151t1 (ingebeiteld 151t11) met op de achtergrond gp151t2 (22 februari 2008).
gp151t2 (22 februari 2008), hier zien we hoe het Schoonebeekerdiep zich
rechtsboven afsplitst van het kanaal. De grens volgt vanaf hier het
Schoonebeekerdiep
|